Evelyn Schoe is specialist in het geven van bedrijfstrainingen met focus op teamontwikkeling en ze begeleidt medewerkers binnen organisaties op basis van de ACT® coaching methode. In dit artikel legt ze uit waarom communicatiestijlen zo ontzettend belangrijk zijn als je met iedereen effectief wilt leren communiceren.
Inzicht in communicatiestijlen maakt communicatie eenvoudiger
Als (communicatie) trainer en coach richt ik me op het verbeteren van succes op de werkvloer door inzicht te bieden in de 4 communicatiestijlen, waarbij het herkennen van deze stijlen essentieel is voor effectieve en efficiënte communicatie.
Leer jij je eigen stijl en de communicatiestijlen van anderen herkennen, dan gaat er een nieuwe wereld voor je open. Indien je dit onderdeel binnen communicatie beheerst, zul je meer voordeel hebben in elk gesprek dat je voert. In de basis heeft ieder persoon zijn eigen communicatiestijl. We behandelen in dit artikel 4 soorten communicatiestijlen.
4 soorten communicatiestijlen uitgelegd
Er zijn 4 soorten communicatiestijlen. In mijn vak als (communicatie) trainer en coach help ik mensen en organisaties inzicht te geven in communicatie om succes op de werkvloer te verbeteren.
In de praktijk merk ik dat mensen nog onvoldoende weten van de verschillen in communicatiestijlen. Dat terwijl inzicht in communicatiestijlen de fundering is van effectieve en efficiënte communicatie.
Van de 4 communicatiestijlen heeft ieder mens zo zijn eigen primaire communicatiestijl. Wat dit inhoudt en precies is ontdek je op deze pagina.
Wat betekent communicatiestijl eigenlijk?
Het woord communicatiestijl betekent: De wijze waarop iemand informatie overbrengt op anderen.
Jouw communicatiestijl werkt bij de ene personen beter dan bij de andere.
Je hebt vast wel eens dat een gesprek soms moeizaam of zelfs ongemakkelijk verloopt, terwijl het bij een ander persoon juist heel vloeiend verloopt.
Kun jij een ongemakkelijk gesprek voor de geest halen? Weet dan dat dit te maken kan hebben met het verschil in communicatiestijl tussen jou en de ander.
Op deze pagina vindt je alle basis over communictiestijlen:
- 4 communicatiestijlen matrix (4 communicatiestijl kleuren)
- 4 communicatiestijlen uitgelegd
- Blauw: Beschouwende communicatiestijl
(de analyticus) - Rood: Directieve communicatiestijl
(de regisseur) - Geel: Expressieve communicatiestijl
(de motivator) - Groen: Cooperatieve communicatiestijl
(Vriendelijke communicatiestijl ofwel het zorgende type mens)
- Blauw: Beschouwende communicatiestijl
- Aanmelden voor de training
Communicatiestijlen kleuren matrix
Aan de hand van het communicatiestijlen model maken we onderscheid in de vier verschillende communicatiestijlen. Iedere communicatiestijl heeft zijn eigen kleuraanduiding en (karakter) eigenschappen:
- Blauw: Beschouwende communicatiestijl
(de analyticus) - Rood: Directieve communicatiestijl
(de regisseur) - Geel: Expressieve communicatiestijl
(de motivator) - Groen: Coöperatieve communicatiestijl
(Vriendelijke stijl ofwel de zorger)
Analytische communicatiestijl of beschouwende communicatiestijl (Blauw)
Kenmerken van mensen met een analytische / beschouwende communicatiestijl: Ze zijn geneigd tot een probleem onderzoekende houding. Ook zijn ze meer gericht op ideeën en concepten dan op relaties en gevoelens.
Boven onmiddellijke actie hebben zij een voorkeur voor studie, wikken en wegen, en maken ze een bedachtzame en zelfs wat aarzelende indruk.
Wat betekent beschouwend?
In het kort betekent beschouwend: nadenkend zonder (direct) actief te handelen. Een beschouwend persoon kan makkelijk de tijd nemen iets grondig te analyseren. Ze hebben niet direct een oordeel maar bekijken meerdere facetten van het onderwerp. Als een beschouwend persoon een besluit moet nemen gaat daar vergeleken met andere personen veel meer tijd aan vooraf. Peinzen, gadeslaan, overdenken zijn eigenschappen van een beschouwend persoon. Ze nemen waar, kennis is voor hen belangrijk en daarom zijn ze vaak intellectueel hoog onderlegd.
Sociaal vaardig kunnen ze wat minder goed onderlegd zijn omdat hun focus zo ligt op het intellect. Ze kunnen bijvoorbeeld gesloten en gereserveerd zijn in sociale situaties.
Analytische communicatiestijl vs. motiverende communicatiestijl
Mensen met een beschouwende communicatiestijl herken je in tegenstelling is tot de motiverende communicatiestijl. Een motivator is enthousiast en uitbundig en gaat zonder al te veel onderbouwing tot handelen over. Waarbij de persoon met een beschouwende communicatiestijl dat juist niet kan. Voordat iemand met een beschouwende communicatiestijl in actie over gaat, gaat er veel meer tijd overheen. Daarbij is er vaak ook veel minder enthousiasme zichtbaar aanwezig.
In sociale kringen zie je daarom dat beide communicatiestijlen vaak tegenpolen van elkaar zijn. Een beschouwende stijl zou kunnen zeggen: Denk nu eerst eens na voordat je iets doet, dit had je kunnen voorkomen als je eens wat minder enthousiast was. Terwijl de motivator zou zeggen: doe nu eens iets spontaans en laten we het gewoon proberen, want het voelt goed!
Beschouwende communicatiestijl in de praktijk
Analytici brengen kalmte in een groep door hun gematigde en bescheiden gedrag en ze hebben heel veel feiten en meningen nodig voordat zij een beslissing nemen. In tegenstelling tot mensen met de motiverende communicatiestijl, zijn mensen met de analytische communicatiestijl moeilijk te enthousiasmeren en overtuigen. Dit zorgt daarom vaak voor wrijving en onbegrip als deze twee stijlen samen in een dialoog zitten.
Beschouwende communicatiestijl: Relaties & emotionele band
Wat relaties betreft kijken mensen met een analytische / beschouwende communicatiestijl eerst de kat uit de boom. Ze vinden het moeilijk om openlijk over hun gevoelens te praten, omdat die heel diep (verstopt) zitten. Hebben zij eenmaal een emotionele band met iemand dan is dit in principe voor altijd.
Analytische / beschouwende stijlen werken het liefst op de achtergrond aan oplossingen.
Beschouwende stijlen werken liever op de achtergrond, met als opdracht: analyseren en problemen oplossen. Analytici zijn geneigd ook in persoonlijke situaties nogal formeel te zijn en worden daardoor afstandelijk of zelfs saai gevonden.
Gevaar voor over-denken en over-analyseren
Dingen duren lang bij hen doordat zij (te) druk zijn met analyseren i.p.v. besluiten nemen en tot actie over te gaan.
De analytische communicatiestijl is nodig voor precisie op de werkvloer
Hun rustige en solide manier van doen maakt vaak dat anderen zich tot hen wenden voor het krijgen van raad, exacte feiten en precisie. Als het om discretie en vertrouwen gaat dan is de persoon met de beschouwende communicatiestijl de juiste.
Directieve communicatiestijl of regisserende communicatiestijl (Rood)
Kenmerken van mensen met een directieve of regisserende communicatiestijl: ze zijn veelal actief, prestatie gericht, onafhankelijk en ambitieus.
Directieve communicatiestijl / regisserende communicatiestijl: geboren leiders!
Regisseurs stralen zelfvertrouwen uit en zijn erg resultaatgericht en nemen het initiatief, zowel naar een ander toe als in groepen en houden ervan dingen te organiseren. Gewoonlijk neemt de regisserende communicatiestijl van nature de leiding op zich en zijn het in het algemeen krachtige personen met een sterke wil die deze stijl hanteren.
Direct, makkelijke & snel in besluitvorming
Mensen met een directieve communicatiestijl zijn bereid anderen te confronteren met hun ideeën en houdingen en besluiten gewoonlijk makkelijk en snel.
Regisserende communicatiestijl: Emoties, leiderschap en grip op het leven
Als gevolg van een sterke taakgeoriënteerde benadering kan het moeilijk zijn voor de regisseur om emoties te laten zien. Ook hebben ze graag de leiding en willen daardoor alle facetten van hun eigen leven zelf in handen hebben. Ze beoordelen anderen op hun resultaten en kunnen soms veeleisend zijn en streven zelf vastgestelde doelen na.
Regisserende / Directieve communicatiestijl valkuilen:
Een valkuil van de regisserende communicatiestijl is dat zij soms te veel doordrammen en te kritisch zijn op anderen, waarbij ze het gevaar lopen ongeduldig te zijn. Dan is het nuttig het luisterend vermogen te vergroten en het belang van gevoelens van anderen te herkennen.
In hun werk houden ze meestal van een uitdaging waar vaart in zit en raken verveeld als het tempo te laag ligt. Ook kunnen ze angstig worden als zij de situatie niet onder controle hebben.
Expressieve communicatiestijl of motiverende communicatiestijl (Geel)
Mensen met een expressieve of motiverende communicatiestijl raken meestal betrokken bij anderen in levendige situaties waar ‘wat gebeurt’. Over het algemeen houden zij van inspirerende en opwindende activiteiten.
Motivators zijn gewoonlijk geliefde personen om mee samen te werken want hun verbeeldingskracht en enthousiasme motiveren zeer.
Expressieve personen voelen sterk en uiten dit sneller
Omdat gedetailleerde analyse hen niet ligt, generaliseren zij makkelijk op grond van onvoldoende feitelijke informatie en zijn geneigd tot overdrijven. Enigszins tot drama kunnen zij luid bepaalde zaken verkondigen zodat anderen ervan overtuigd raken. Mensen met een expressieve communicatiestijl zijn meestal stimulerend gezelschap, sociaal, vriendelijk, levendig en persoonlijk.
Moeite met afronden van details
Iemand met een motiverende stijl heeft gewoonlijk geen oog voor details en stoomt alweer door naar de volgende klus zonder de opdracht volledig af te maken. Ook trekt deze persoon conclusies op basis van intuïtie of ingeving.
Expressieve communicatiestijlen houden van erkenning
Mensen met een expressieve / motivator communicatiestijl willen wat hun werk betreft erkenning. Goedkeuring en bijval motiveren hen meestal. Zij werken het best in een omgeving die enige structuur biedt door middel van planning en voortgang, wat niet van nature aandachtspunten zijn voor de motivator.
De coöperatieve communicatiestijl of zorgende communicatiestijl (Groen)
De Coöperatieve communicatiestijl, ook wel de zorgende communicatiestijl, of vriendelijke communicatiestijl genoemd. Mensen met de coöperatieve communicatiestijl worden door anderen gezien als gemakkelijk en aardig en je krijgt er bijna nooit ruzie mee. Hoewel zij goed reageren op mensen, laten zij in sociale situaties vaak het initiatief over aan anderen.
Vaak moeite met nee zeggen en grenzen aangeven
Zij vinden het moeilijk een verzoek te weigeren omdat ze hulpvaardig willen zijn; zelfs al gaat het ten koste van hun eigen belangen. Mensen met een zorgende communicatiestijl zoeken meestal hechte, warme en langdurige relaties. Ze zijn goede luisteraars die er de tijd voor nemen mensen op hun gemak te stellen en te ondersteunen.
Coöperatieve communicatiestijl: ijverige en dienstbare mensen
Karakters van coöperatieve communicatiestijlen zullen er alles aan doen om hun opdracht goed uit te voeren, want zij zijn zeer dienstbaar. Zij lijken weinig belangstelling te hebben voor planning en doelen stellen. Ook hebben ze veelal structuur en een toegespitste omschrijving nodig van wat er gedaan moet worden.
Deze vriendelijke communicatiestijl heeft als valkuil…
Zij proberen tegen elke prijs te voorkomen dat gevoelens van mensen gekwetst raken en voelen daardoor vaak wrevel achteraf. Grote kans dat zij zichzelf achterstellen, over hun eigen grens gaan, om de harmonie te bewaren en anderen te pleasen. Niet voor niets zijn de meeste zorgende types juist die personen waarbij het vaakst burn-out of burn-out klachten worden geconstateerd!
Conclusie
Je hebt in dit artikel al informatie over de verschillende communicatiestijlen geleerd, maar nog lang niet alles. Wil je jezelf meer verdiepen in communicatiestijlen en meer succes behalen, dan is de communicatiestijlen training een solide basis voor effectief
Deze algemene kennis over communicatiestijlen is één ding, maar zelf leren hoe je praktisch meer voor elkaar krijgt in je leven of hoe je communicatiestijlen toepast om je carrière te maken, dat vergt wat meer aandacht en training.
Vanuit Inspire & Result bied ik voor gemotiveerde mensen zoals jij communicatiestijlen training, specialisatie in communicatie trainingen en ACT® coaching. Vraag naar de mogelijkheden in een kennismakingsgesprek.
