Als trainer en coach krijg ik in mijn praktijk Inspire & Result vaak te maken met mensen die hun capaciteiten niet of nauwelijks benutten. Velen weten niet eens wat hun echte ‘natuurlijke’ capaciteiten zijn! Mijn rol en doel als HBM ACT coach & team trainer is om het volledige ontwikkel potentieel van mensen zichtbaar te maken, en ze vervolgens te begeleiden en trainen naar het gewenste resultaat.
Wil jij jouw capaciteiten en ontwikkel potentieel ontdekken, verdiep je dan eerst in capaciteiten met dit artikel
Zodra jij er klaar voor bent om jouw volledige (natuurlijke) capaciteiten eindelijk te gaan ontdekken en benutten, weet dan dat we bij Inspire & Result mensen zoals jij helpen bij het begeleiden en versnellen van dit proces. We gebruiken daarvoor de succesvolle ACT® meting en HBM ACT coaching.
Capaciteiten en persoonlijke ontwikkeling
In dit artikel gaan we in op capaciteiten, met betrekking tot persoonlijke ontwikkeling en talent ontwikkeling. Waar ligt jouw natuurlijke talent, jouw ontwikkel potentieel? Welke capaciteiten heb jij (vanuit je kindertijd al) bij je en gebruik jij jouw capaciteiten (en talenten) eigenlijk wel genoeg?
Als je weet wat jouw potentie is wordt het makkelijker om bijvoorbeeld je werk te doen of keuzes te maken in het leven. Je gaat meer (financieel) succes behalen wanneer je vanuit jouw natuurlijke kracht en capaciteiten weet te fuctioneren.
Zodra jij hebt ontdekt wat jouw échte capaciteiten zijn sta je in je kracht, waardoor alles veel minder energie kost. Je verliest je makkelijker in de tijd en je hebt meer plezier in je dag.
Veel mensen kennen hun ware potentie nog niet en misschien ben jij daar ook een van. Dat is zonde van je tijd! Kom achter jouw natuurlijke capaciteiten, dan zul je meer successen behalen op je werk en in je leven.
Betekenis capaciteiten:
Capaciteiten, ook wel competenties genoemd; dingen die jij (goed) kan. Dit kan je onderverdelen in twee verschillende groepen:
Synoniemen van het woord capaciteit:
1) Aanleg 2) Begaafdheid 3) Bekwaamheid 4) Bevattingsvermogen 5) Draagkracht 6) Draagvermogen 7) Gave 8) Geschiktheid 9) Inhoud 10) Inhoudsruimte 11) Inhoudsvermogen 12) Knobbel 13) Kracht 14) Kundigheid 15) Kunnen 16) Kwaliteit 17) Laadvermogen 18) Onderlegdheid 19) Ressource 20) Scherpzinnigheid 21) Talent.
Bron: https://www.encyclo.nl/begrip/capaciteit
Aangeboren capaciteiten
Aangeboren capaciteiten zijn dingen die de mens ‘uit zichzelf’ kan, zoals ademhalen of het vermogen om te denken. Lopen valt daar ook onder, ook al kunnen mensen dit niet direct maar moet dit zich ontwikkelen.
Leerbare capaciteiten / cognitieve vaardigheden
Leerbare capaciteiten zijn vaardigheden die (deels) leerbaar zijn. Dit wordt ook wel kennis genoemd. Deze capaciteiten kunnen een sport (volleybal, voetbal, hockey) zijn, maar bijvoorbeeld ook een taal spreken of rekenen.
Talent maakt het makkelijker om iets eigen te maken
Hier komt ook een stuk talent bij kijken. Talent is de natuurlijke gave om een vaardigheid makkelijker dan anderen (aan) te leren. Dit kan in vergelijking tot andere capaciteiten, dus bijvoorbeeld meer talent voor voetbal dan voor hockey. Dit kan ook ten opzichte van andere mensen, bijvoorbeeld makkelijker Franse taal leren dan andere mensen.
Cognitieve vaardigheden zijn bijvoorbeeld geheugen en concentratie. Deze bepalen de mate waarin andere capaciteiten herkend, onthouden, gereproduceerd en onderscheiden kunnen worden.
Welk type vaardigheden zijn waardevoller?
Het mooie van capaciteiten is dat deze (bijna) onuitputtelijk te verbeteren of te trainen zijn. Denkvermogen is een aangeboren capaciteit, maar toch leren wij op school en in het verdere leven allerlei dingen die ons ‘slimmer’ maken.
Maar welke capaciteiten zijn nou meer waardevol?
Aangeboren capaciteiten heeft iedereen tot een bepaalde hoogte in zijn bezit. Om een capaciteit waardevol te maken moet het eigenlijk voldoen aan 1 eis: dat de vaardigheid uniek is of de samenkomst van verschillende capaciteiten uniek is.
Een unieke vaardigheid maakt jou bijzonder, wat jou in een uitzonderlijke positie brengt jouw unieke potentieel volledig te kunnen benutten. Dit kan met een leerbare capaciteit, maar ook met een aangeboren capaciteit. Denk aan de beste voetballers ter wereld, die een unieke vaardigheid in het voetbal hebben. Aan de andere kant zijn er ook mensen die uitzonderlijk goed kunnen ‘denken’. Mensen die buitengewoon ‘slim’ zijn.
Een combinatie van specifieke capaciteiten geeft de doorslag
Een unieke samenkomst van capaciteiten kan bijvoorbeeld ‘slim’ en ‘spraak’ zijn. Directeuren bij grote bedrijven zijn over het algemeen hoog geschoold en kunnen zich goed uitspreken. Als één van deze twee capaciteiten zou ontbreken zou deze persoon misschien niet zijn waar diegene nu is.
Welke vaardigheden heb je die jij goed samen kunt gebruiken?
Wat zijn mijn capaciteiten?
Ieder zijn vaardigheden en de mate van ontwikkeling hiervan zijn verschillend. Als je je afvraagt wat jouw capaciteiten zijn is het makkelijk je te vergelijken met een ander:
- Wat maakt mij anders dan mijn broer/zus?
- Wat maakt mij anders dan mijn vader en/of moeder?
- Wat maakt mij anders dan mijn collega of mijn beste vriend?
Wat je ook kunt doen is is focussen op de wegen: hoe zijn jouw vaardigheden gevormd? Via welke weg heb jij ze verkregen?
- Kijk eens op je CV!
- Welke talen spreek je (vloeiend of niet-vloeiend)?
- Welke diploma’s heb jij al gehaald?
- Welke banen heb jij gehad?
- Waaraan besteed jij je vrije tijd?
- Sport je op hoger niveau of juist niet?
- Andere vaardigheden die jij hebt aangeleerd?
- Tekenen
- Schilderen
- Lezen
- Bijvoorbeeld in andere talen of boeken in een lastiger vocabulaire
- Gamen
Je capaciteiten direct meten aan de hand van een ACT®-meting
Je kunt zelf op onderzoek uitgaan wat vaak maanden of jaren aan zelfontwikkeling vergt om jezelf door en door te leren kennen, of je kunt dit proces versnellen met een ACT®-meting. ACT® is een erkend en zeer gewaardeerde meting die vooral wordt gebruikt door (grote) organisaties. Mensen werken het beste als ze in hun kracht staan en daarom is het belangrijk om te weten wat hun verborgen talenten zijn. Inspire & Result maakt ook gebruik van ACT®. Met de ACT®-meting maken we de (on)bewuste talenten zichtbaar van mensen, teams en organisaties en dragen we bij aan zowel persoonlijke als zakelijke ontwikkelingen.
Beïnvloeding van je capaciteiten
Capaciteiten zijn (deels) beïnvloedbaar. Denk bijvoorbeeld aan maatschappelijke druk of een sturend schoolsysteem. Daarnaast kunnen foute keuzes ook je capaciteiten beïnvloeden.
Maatschappelijke invloed
Nu dat de maatschappelijke acceptatie groter wordt neemt de maatschappelijke druk vaak wel af. Waar voetbal ‘vroeger’ een ‘jongenssport’ was, zie je nu steeds meer vrouwen zich snel ontwikkelen in de sport. Grote kans dat deze talenten er vroeger ook al waren onder vrouwen, maar werd dat maatschappelijk nog niet geaccepteerd.
Je capaciteiten worden ook beïnvloed door het schoolsysteem
Een sturend schoolsysteem kan ook helpen of juist tegenwerken in het ontwikkelen van capaciteiten. Zo is de bepaling hoeveel uur er per week aan een vak wordt besteed van invloed. Stel dat je 6 uur rekenen krijgt en maar 2 uur tekenen (of andere beeldende vorming), Dit heeft voor zowel iemand die aanleg heeft voor rekenen als iemand die talent heeft voor tekenen positieve of negatieve invloed.
Over het schoolsysteem komen steeds meer vragen. Want op basis van wat wordt die verdeling gemaakt? Waarom mogen kinderen niet meer inspraak hebben in de vaardigheden die zij zelf willen leren? Zeker een interessant topic voor een ander artikel!
“Everybody is a genius. But if you judge a fish by its ability to climb a tree, it will live its whole life believing that it is stupid.”
– Albert Einstein
Je carrière bepaalt je capaciteiten
Ook is daar de (arbeid)carrière van mensen. Want hoeveel invloed heeft een baas of een bedrijf op jouw persoonlijke capaciteiten? Laat jouw baas jou je werktijden zelf plannen? En hoeveel ruimte is daarin voor jou om andere capaciteiten verder te ontwikkelen? Welke capaciteiten vraagt je werk van jou? En levert jouw baan of werk een positieve bijdrage aan het telkens nog verder ontwikkelen van jouw al ontwikkelde capaciteiten?
75% van de werknemers besteedt maar 25% van de tijd aan hun ware capaciteit taken
Recent HR onderzoek wees uit dat drie kwart van alle ondervraagde werknemers slechts 25% van de tijd besteedt aan relevante taken. Daaruit kun je concluderen dat het gevarieerde takenpakket dat een bepaalde functie bevat, grotendeels niet goed aansluit op de ware natuurlijke capaciteit of talent van de werknemer. Doe je dingen waar je goed in bent en die je van nature makkelijk af gaan dan kost het je minder energie. De ene persoon loopt daardoor sneller leeg in energie dan de ander.
Als je baas jou jaarlijks trainingen of modules laat volgen of budget beschikbaar stelt voor zelfontplooiing, dan kun je jezelf verder ontwikkelen of andere capaciteiten aanleren en gaan beheersen.
Ook je directe omgeving beïnvloedt jouw capaciteit
Als laatste is daar de directe omgeving. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat je tweetalig wordt opgevoed, of dat jij van je ouders persé op hockey moet, terwijl jouw ware talent misschien wel ligt bij voetbal of basketbal. Hoeveel ruimte laten zij voor jou om zelf te kiezen welke capaciteiten jij ontwikkelt? Ook vrienden kunnen op die manier van invloed zijn op de keuzes die je maakt omtrent jouw capaciteiten.
Maak jij de juiste keuzes?
In iedere levensfase staan mensen ook bewust en onbewust steeds voor keuzes die de ontwikkeling van capaciteiten kunnen beïnvloeden. Voor welke keuzes heb jij onlangs gestaan waardoor jouw ontwikkeling is beïnvloed? Doe je bijvoorbeeld soms iets niet uit angst om jouw werk niet meer goed uit te kunnen voeren? Of maak je directe keuzes om een bonus van jouw werkgever uit te geven aan een vakantie in plaats van een module boekhouden?
We merken nu al dat onze eigen keuzes direct en indirect invloed hebben op de ontwikkeling van onze capaciteiten. Ook keuzes uit het verleden kunnen invloed hebben op onze ontwikkeling nu. Denk bijvoorbeeld aan een keuze voor een bepaald ‘lessenpakket’ op het voortgezet onderwijs, of zelfs de bewuste keus voor een bepaald opleidingsniveau.
Persoonlijkheid, karakter en gedrag hebben invloed op jouw capaciteiten
Ook onze persoonlijkheid is van invloed op de ontwikkeling van onze capaciteiten. Werk je bijvoorbeeld van kinds af aan al liever alleen? Dan bestaat de kans dat jouw capaciteiten om samen te werken, spreekvaardigheid en uw empathisch vermogen minder ontwikkeld zijn dan van mensen die juist graag onder de mensen zijn. Een introvert persoon communiceert meer in zichzelf, praat minder en is meer in gedachten, terwijl extraverte mensen uitbundiger zijn en meer in woorden en beweging uitdrukken.
Lichamelijke of geestelijke beperkingen hebben invloed op capaciteiten
Ook beperkingen zijn van invloed op de ontwikkeling van capaciteiten. Een geestelijke- of lichamelijke aandoening remt nou eenmaal bepaalde ontwikkelingen. Als u geboren wordt met bijvoorbeeld maar 8 vingers kan dit u remmen in de ontwikkeling van schrijfvaardigheid of zelfstandigheid. Geestelijke beperkingen, bijvoorbeeld autisme of AD(H)D, kunnen ook remmend zijn in de ontwikkeling van bepaalde capaciteiten. Door uw aandoening kunt u zich bijvoorbeeld minder lang concentreren, of juist heel erg gefocust zijn op wat u ontwikkeld. In het tweede geval zou een goede focus juist geen beperking kunnen zijn maar een unieke capaciteit of vaardigheid!